An toàn PCCC cho nhà thép tiền chế - Những điều cần biết

An toàn PCCC cho nhà thép tiền chế - Những điều cần biết

Nhà thép tiền chế đã và đang khẳng định vị thế là giải pháp xây dựng ưu việt cho các công trình nhà xưởng công nghiệp, nhà kho, trung tâm thương mại nhờ vào tốc độ thi công nhanh, khả năng vượt nhịp lớn và tối ưu hóa chi phí đầu tư. Tuy nhiên, đi cùng với những lợi ích vượt trội là một yêu cầu bắt buộc không thể xem nhẹ: an toàn phòng cháy chữa cháy (PCCC). Một công trình nhà xưởng khung thép dù hiện đại đến đâu cũng có thể trở thành con số không nếu lơ là trong công tác PCCC.

Bài viết này của DPC Steel sẽ cung cấp một cẩm nang toàn diện, giúp các chủ đầu tư hiểu rõ từ rủi ro, quy định pháp luật đến các giải pháp PCCC hiệu quả nhất, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho tài sản và tính mạng con người.

1. Vì sao An toàn PCCC tối quan trọng với nhà thép tiền chế?

Để bảo vệ công trình của mình, trước hết chúng ta cần hiểu rõ "gót chân Achilles" của nhà thép tiền chế khi đối mặt với hỏa hoạn.

1.1. Đặc tính của kết cấu thép khi gặp nhiệt độ cao

Thép là vật liệu không cháy, nhưng lại bị suy giảm nghiêm trọng về cường độ chịu lực dưới tác động của nhiệt độ cao. Đây là điểm mấu chốt cần phải nắm rõ.

• Ở 200°C: Thép bắt đầu có dấu hiệu giảm độ bền.

• Ở 550°C: Cường độ chịu lực của thép chỉ còn khoảng 50% so với trạng thái bình thường. Đây là ngưỡng nhiệt độ tới hạn, các cấu kiện thép bắt đầu bị biến dạng dẻo, cong vênh và mất khả năng chịu tải.

• Trên 550°C: Kết cấu thép sẽ sụp đổ nhanh chóng, gây ra thảm họa khôn lường.

Thời gian để đám cháy đạt đến ngưỡng nhiệt độ này là rất ngắn. Nếu không có các giải pháp bảo vệ, một công trình nhà xưởng kết cấu thép có thể sụp đổ chỉ trong vòng 15-20 phút sau khi đám cháy bùng phát lớn.

1.2. Các rủi ro cháy nổ tiềm ẩn trong nhà xưởng công nghiệp

Môi trường sản xuất, kho bãi luôn tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây cháy, bao gồm:

• Sự cố điện: Chập cháy, quá tải hệ thống điện do vận hành máy móc công suất lớn liên tục.

• Nguồn nhiệt từ sản xuất: Các hoạt động hàn, cắt, tia lửa điện có thể bắn vào các vật liệu dễ cháy như bao bì, thùng carton, sơn, hóa chất.

• Lưu trữ hàng hóa không đúng cách: Các vật liệu dễ cháy như vải, gỗ, nhựa, mút xốp cách nhiệt nếu không được sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp sẽ trở thành mồi lửa cho đám cháy lan rộng.

• Sơ suất của con người: Hút thuốc, sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt không đúng nơi quy định.

2. Quy định pháp luật cần tuân thủ khi xây dựng nhà xưởng tiền chế

Công tác PCCC không chỉ là vấn đề an toàn mà còn là yêu cầu pháp lý bắt buộc. Mọi hoạt động từ thiết kế nhà thép tiền chế đến thi công đều phải tuân thủ nghiêm ngặt Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 06:2022/BXD về An toàn cháy cho nhà và công trình.

2.1. Bậc chịu lửa của công trình

Bậc chịu lửa là thước đo khả năng chống chịu của tổng thể công trình trước đám cháy, được phân thành 5 bậc (I, II, III, IV, V), trong đó Bậc I là cao nhất. Một công trình nhà thép tiền chế chưa qua xử lý chống cháy thường chỉ đạt Bậc V. Dựa vào quy mô, công năng và hạng nguy hiểm cháy, QCVN 06:2022/BXD sẽ quy định công trình của bạn phải đạt Bậc chịu lửa tối thiểu là bao nhiêu.

2.2. Giới hạn chịu lửa của cấu kiện

Để đạt được Bậc chịu lửa theo yêu cầu, mỗi cấu kiện chính (cột, dầm, sàn, tường...) phải có giới hạn chịu lửa tối thiểu, được tính bằng phút (ví dụ: R45, R60, R90, R120). Giới hạn chịu lửa (GICL) được định nghĩa là khoảng thời gian (tính bằng phút) kể từ khi bắt đầu thử nghiệm chịu lửa theo chế độ nhiệt tiêu chuẩn cho đến khi xuất hiện một trong các trạng thái giới hạn của cấu kiện (mất khả năng chịu lực, mất tính toàn vẹn, mất khả năng cách nhiệt).

2.3. Yêu cầu về phân khoang cháy và lối thoát nạn

Để ngăn chặn cháy lan, các nhà xưởng công nghiệp có diện tích lớn phải được chia thành các khoang cháy bằng tường ngăn cháy, vách ngăn cháy. Diện tích tối đa của một khoang cháy được quy định chặt chẽ. Bên cạnh đó, hệ thống lối thoát nạn (cửa, hành lang, cầu thang) phải được tính toán kỹ lưỡng về số lượng, vị trí và kích thước để đảm bảo mọi người có thể thoát ra ngoài an toàn.

3. Giải pháp PCCC toàn diện trong thiết kế nhà thép tiền chế

Để đảm bảo an toàn PCCC, cần có sự kết hợp đồng bộ giữa giải pháp chống cháy thụ động (bảo vệ kết cấu) và chủ động (dập tắt đám cháy).

3.1. Giải pháp chống cháy thụ động - "Áo giáp" cho nhà xưởng kết cấu thép

Đây là các biện pháp nhằm làm tăng giới hạn chịu lửa cho các cấu kiện thép, kéo dài thời gian vàng để sơ tán người và tài sản, cũng như chờ đợi lực lượng cứu hỏa chuyên nghiệp.

• Sơn chống cháy: Đây là giải pháp phổ biến nhất hiện nay. Khi tiếp xúc với nhiệt độ cao (khoảng 200°C), lớp sơn sẽ phồng nở, tạo ra một lớp carbon dạng tổ ong, cách nhiệt và bảo vệ lõi thép bên trong. Giải pháp này đảm bảo tính thẩm mỹ nguyên bản cho kết cấu.

• Vữa phun chống cháy: Một lớp vữa chuyên dụng gốc xi măng hoặc thạch cao được phun bao bọc lấy cấu kiện thép. Giải pháp này có hiệu quả chống cháy cao, chi phí xây dựng nhà xưởng hợp lý nhưng bề mặt khá thô, sần sùi.

• Tấm bọc chống cháy: Sử dụng các tấm vật liệu chống cháy (tấm thạch cao chuyên dụng, tấm Calcium Silicate, MGO...) để bọc quanh kết cấu. Phương pháp này thi công sạch sẽ, độ bền cao và kiểm soát chất lượng dễ dàng.

• Bê tông bọc ngoài: Đây là giải pháp truyền thống, có độ bền và khả năng chống cháy rất tốt. Tuy nhiên, nó làm tăng đáng kể tải trọng và kích thước của cấu kiện, ảnh hưởng đến không gian và kết cấu móng.

3.2. Giải pháp chống cháy chủ động - Hệ thống phản ứng tức thời

Đây là các hệ thống được kích hoạt khi có cháy để cảnh báo và dập tắt đám cháy.

• Hệ thống báo cháy tự động: Gồm các đầu báo (khói, nhiệt, lửa...), tủ trung tâm và thiết bị báo động (chuông, đèn). Hệ thống giúp phát hiện sớm nhất các dấu hiệu của sự cháy và phát cảnh báo kịp thời.

• Hệ thống chữa cháy tự động (Sprinkler): Đặc biệt quan trọng với các nhà xưởng khung thép có diện tích lớn. Các đầu phun nước sẽ tự động kích hoạt khi nhiệt độ đạt ngưỡng, giúp dập tắt hoặc kiểm soát đám cháy ngay từ giai đoạn đầu.

• Hệ thống chữa cháy vách tường: Các họng nước cứu hỏa được bố trí tại các vị trí chiến lược để lực lượng tại chỗ hoặc cứu hỏa có thể sử dụng.

• Bình chữa cháy xách tay: Là phương tiện chữa cháy ban đầu không thể thiếu, cần được trang bị đúng loại, đủ số lượng và đặt ở nơi dễ thấy, dễ lấy.

4. Tối ưu chi phí xây dựng nhà xưởng và PCCC hiệu quả

Nhiều chủ đầu tư lo ngại rằng việc đầu tư vào PCCC sẽ làm tăng đáng kể chi phí xây dựng nhà xưởng. Tuy nhiên, đây là một suy nghĩ cần phải thay đổi.

Việc tích hợp các giải pháp PCCC ngay từ giai đoạn thiết kế nhà thép tiền chế sẽ tiết kiệm hơn rất nhiều so với việc cải tạo, bổ sung sau này. Một đơn vị tổng thầu uy tín như DPC Steel sẽ giúp bạn:

• Tư vấn giải pháp phù hợp: Dựa trên đặc thù công trình và ngân sách, chúng tôi sẽ tư vấn lựa chọn giải pháp chống cháy tối ưu (sơn, vữa, hay tấm bọc) để vừa đảm bảo tiêu chuẩn, vừa hiệu quả về chi phí.

• Thiết kế tối ưu: Tối ưu hóa trong thiết kế kết cấu và bố trí mặt bằng có thể giảm thiểu các yêu cầu PCCC phức tạp, từ đó giảm chi phí.

• Dự toán chính xác: Giúp chủ đầu tư có cái nhìn rõ ràng về tổng mức đầu tư ngay từ đầu, tránh phát sinh các chi phí không đáng có.

Đầu tư cho PCCC là đầu tư cho sự an toàn và bền vững của doanh nghiệp. Chi phí này nhỏ hơn rất nhiều so với những thiệt hại nếu có hỏa hoạn xảy ra.

5. Quy trình thi công nhà thép tiền chế đảm bảo an toàn PCCC

Công tác PCCC phải được xuyên suốt trong quá trình thi công nhà thép tiền chế. Tại DPC Steel, chúng tôi đảm bảo quy trình nghiêm ngặt:

1. Thẩm duyệt thiết kế PCCC: Đảm bảo hồ sơ thiết kế được cơ quan chức năng thẩm duyệt trước khi thi công.

2. Kiểm soát vật liệu đầu vào: Tất cả vật liệu chống cháy (sơn, vữa, tấm bọc) đều phải có chứng nhận kiểm định chất lượng CO, CQ.

3. Thi công đúng kỹ thuật: Đội ngũ kỹ sư, công nhân được đào tạo bài bản, thi công theo đúng chỉ dẫn kỹ thuật của nhà sản xuất (ví dụ: đảm bảo độ dày màng sơn, quy trình phun vữa...).

4. Giám sát chặt chẽ: Kỹ sư giám sát tại công trường thường xuyên kiểm tra, đo đạc và nghiệm thu các hạng mục PCCC.

5. Nghiệm thu PCCC: Phối hợp với chủ đầu tư và cơ quan Cảnh sát PCCC để tiến hành nghiệm thu toàn bộ hệ thống trước khi đưa công trình vào sử dụng.

6. Tầm quan trọng của kiểm tra, bảo trì hệ thống PCCC cho nhà xưởng khung thép

"Của bền tại người". Một hệ thống PCCC dù hiện đại đến đâu cũng sẽ trở nên vô dụng nếu không được kiểm tra, bảo trì định kỳ. Đây là trách nhiệm của đơn vị sử dụng công trình.

• Kiểm tra định kỳ: Thực hiện kiểm tra hàng ngày, hàng tuần đối với các thiết bị cơ bản như bình chữa cháy, đèn exit, hệ thống chỉ dẫn.

• Bảo dưỡng chuyên sâu: Định kỳ (6 tháng/1 năm) thuê một đơn vị có chức năng để bảo dưỡng toàn bộ hệ thống báo cháy, chữa cháy tự động, máy bơm, đường ống... để đảm bảo chúng luôn trong trạng thái sẵn sàng hoạt động tốt nhất.

Việc xây dựng nhà xưởng tiền chế an toàn là một quá trình đòi hỏi sự đầu tư nghiêm túc và kiến thức chuyên môn sâu rộng. An toàn PCCC không phải là một hạng mục phụ, mà là yếu tố sống còn, quyết định sự bền vững của cả công trình và doanh nghiệp.

Hãy liên hệ ngay với DPC Steel để được tư vấn các giải pháp thiết kế - thi công nhà thép tiền chế trọn gói, đảm bảo an toàn, chất lượng và tuân thủ tuyệt đối các quy định PCCC mới nhất.

>> Đọc thêm bài viết liên quan: 

Giải pháp mở rộng và cải tạo nhà xưởng tiền chế hiệu quả cho doanh nghiệp

Bản vẽ kết cấu thép – Lỗi thường gặp và giải pháp tối ưu

Để tìm hiểu thêm về các dự án công trình công nghiệp bằng thép tiền chế, xin mời quý anh chị ghé thăm kênh Youtube của DPC Steel:

Video giới thiệu về DPC Steel - Nhà thầu xây dựng kết cấu thép hàng đầu tại Vĩnh Phúc