Bản vẽ kết cấu thép nhà xưởng chuẩn theo tiêu chuẩn ISO

1. Tầm quan trọng của bản vẽ kết cấu thép nhà xưởng

Trong ngành xây dựng công nghiệp hiện đại, bản vẽ kết cấu thép nhà xưởng không chỉ là tài liệu kỹ thuật đơn thuần mà còn là nền tảng then chốt cho toàn bộ quá trình thiết kế và thi công. Đây là công cụ giúp các kỹ sư, kiến trúc sư và nhà thầu có cái nhìn tổng thể về cấu trúc chịu lực, vật liệu sử dụng, phương án lắp dựng và các chi tiết kỹ thuật cần tuân thủ.

Một bản vẽ kết cấu thép được triển khai chính xác và đầy đủ sẽ đảm bảo cho công trình đạt được các yêu cầu khắt khe về độ bền, tính ổn định và an toàn sử dụng. Đặc biệt với các nhà xưởng có quy mô lớn như khu công nghiệp, nhà máy sản xuất, kho bãi logistics – nơi thường xuyên chịu tải trọng lớn, rung động và tác động của môi trường – thì việc có một hệ thống bản vẽ rõ ràng, đúng chuẩn là yếu tố sống còn.

Ngoài ra, bản vẽ còn giúp dự toán chi phí chính xác, lựa chọn giải pháp thi công tối ưu, đồng thời giảm thiểu sai sót trong quá trình triển khai thực tế. Khi các chi tiết liên kết, mối nối, tiết diện dầm cột, bản mã... được thể hiện rõ ràng, đội ngũ thi công sẽ dễ dàng thực hiện đúng kỹ thuật, tránh phải sửa đổi hay thay đổi phương án gây phát sinh chi phí.

2. Tiêu chuẩn thiết kế kết cấu thép áp dụng trong bản vẽ

TCVN 5575:2024 – Tiêu chuẩn quốc gia mới nhất

Tiêu chuẩn TCVN 5575:2024 quy định các nguyên tắc thiết kế, kiểm tra và đánh giá kết cấu thép. Đây là tài liệu bắt buộc đối với các kỹ sư thiết kế và đơn vị thi công tại Việt Nam.

Tiêu chuẩn ISO trong thiết kế kết cấu

Ngoài tiêu chuẩn quốc gia, các công trình hiện nay còn tuân thủ thêm các tiêu chuẩn ISO như:

ISO 12944: Bảo vệ chống ăn mòn cho kết cấu thép

ISO 9001: Quản lý chất lượng thiết kế và thi công

ISO 14001: Quản lý môi trường trong xây dựng

3. Bản vẽ kết cấu thép nhà xưởng gồm những gì?
Một bộ bản vẽ kết cấu thép nhà xưởng tiêu chuẩn bao gồm:

• Bản vẽ khung kèo, cột, dầm, giằng
• Bản vẽ móng và nền
• Bản vẽ chi tiết liên kết (hàn, bulong)
• Bản vẽ kết cấu mái vòm thép (nếu có)

Cách bố trí bản vẽ đảm bảo tính khoa học

• Theo chiều ngang nhà xưởng
• Phân theo module trục
• Gắn mã ký hiệu rõ ràng

4. Các ký hiệu trong bản vẽ kết cấu thép và cách đọc hiệu quả
Các ký hiệu thường gặp

• Cột (C): vị trí và loại tiết diện
• Dầm (B): kích thước, vật liệu
• Liên kết (LK): loại liên kết (bulong/hàn)
• Giằng (G): sơ đồ bố trí

Cách đọc bản vẽ kết cấu thép

Đọc hiểu bản vẽ kết cấu thép là một kỹ năng quan trọng, đặc biệt trong quá trình triển khai thi công nhà xưởng công nghiệp, nơi đòi hỏi độ chính xác và phối hợp chặt chẽ giữa các bộ phận thiết kế – thi công. Bản vẽ kết cấu thép không chỉ thể hiện các thông số kỹ thuật của công trình như kích thước, vị trí, tiết diện cấu kiện, mà còn mô tả rõ các chi tiết liên kết, cách lắp dựng, vật liệu sử dụng và tiêu chuẩn thiết kế áp dụng.

Việc nắm bắt chính xác từng chi tiết trong bản vẽ sẽ giúp các kỹ sư, nhà thầu và đội ngũ thi công hiểu rõ cấu trúc chịu lực của công trình, thực hiện đúng thiết kế, đảm bảo an toàn, chất lượng và tiến độ của dự án. Ngoài ra, khả năng đọc hiểu bản vẽ còn giúp phát hiện sớm các vấn đề bất hợp lý trong thiết kế để kịp thời điều chỉnh, tránh phát sinh sai sót hoặc lãng phí trong quá trình thi công thực tế.

Thông thường, một bản vẽ kết cấu thép bao gồm các hạng mục chính như: mặt bằng bố trí cột và dầm, bản vẽ chi tiết cấu kiện (dầm, cột, giằng, xà gồ), bản vẽ lắp dựng, bản vẽ liên kết bu-lông và bản mã, bảng thống kê khối lượng thép… Mỗi ký hiệu, đường nét hay chú thích trên bản vẽ đều mang ý nghĩa cụ thể và yêu cầu người đọc phải có kiến thức chuyên môn nhất định.

Do đó, việc đào tạo kỹ năng đọc bản vẽ là điều bắt buộc đối với kỹ sư kết cấu, giám sát công trình cũng như tổ đội thi công. Đây chính là tiền đề để đảm bảo quá trình triển khai diễn ra suôn sẻ, đúng theo thiết kế đã được phê duyệt, đồng thời hỗ trợ công tác quản lý chất lượng và nghiệm thu công trình một cách hiệu quả.

Dưới đây là 4 bước cơ bản để đọc hiểu bản vẽ kết cấu thép:

Bước 1: Bắt đầu từ mặt bằng tổng thể

Bản vẽ mặt bằng tổng thể cung cấp cái nhìn khái quát về toàn bộ công trình, bao gồm vị trí các khối nhà, cột trụ, trục xây dựng và kích thước tổng thể. Khi đọc bản vẽ này, bạn cần chú ý đến:

• Hệ trục (ký hiệu A, B, C... và 1, 2, 3...) giúp định vị các cấu kiện trên mặt bằng
• Kích thước các trục và khoảng cách giữa các cột.
• Các khu vực chức năng trong nhà xưởng (sản xuất, văn phòng, kho...).

Đây là nền tảng để hiểu rõ bố cục không gian và mối liên kết giữa các khu vực.

Bước 2: Di chuyển đến mặt cắt khung chính

Tiếp theo, bản vẽ mặt cắt sẽ thể hiện hình dáng không gian theo chiều đứng và chiều cao của công trình. Các yếu tố cần chú ý:

• Chiều cao thông thủy, chiều cao đỉnh mái.
• Góc nghiêng mái (độ dốc).
• Vị trí cột, dầm, giằng và hệ thống xà gồ.

Việc hiểu đúng mặt cắt sẽ giúp người đọc hình dung được khung kết cấu thép khi dựng lên thực tế.

Bước 3: Đọc chi tiết các cấu kiện và liên kết

Tại phần bản vẽ chi tiết, bạn sẽ thấy:

• Kích thước cụ thể của từng cấu kiện (cột, dầm, bản mã, bu lông liên kết...).
• Vị trí và kiểu liên kết giữa các cấu kiện: liên kết hàn, bu lông cường độ cao, liên kết bản mã.
• Ký hiệu vật liệu và tiêu chuẩn chế tạo.

Đây là bước quan trọng giúp đảm bảo tính chính xác trong gia công và lắp dựng kết cấu thép.

Bước 4: So sánh thông số với bảng thống kê vật liệu

Cuối cùng, bạn cần đối chiếu bản vẽ với bảng thống kê vật liệu đi kèm, để xác định:

• Loại thép sử dụng (H, I, C, hộp…).
• Kích thước và số lượng cấu kiện.
• Mã hiệu chi tiết tương ứng trong bản vẽ.

Điều này giúp dự toán vật tư và chuẩn bị nguồn lực chính xác trước khi thi công.

Bước 5: Lưu ý cho người mới bắt đầu đọc bản vẽ kết cấu thép

• Luôn đọc từ tổng thể đến chi tiết.
• Hiểu rõ các ký hiệu bản vẽ: đường nét, ký hiệu mối hàn, ký hiệu bu lông…
• Tra cứu tiêu chuẩn kỹ thuật đi kèm (TCVN, JIS, ASTM...) để đảm bảo đối chiếu chính xác.

5. Quy trình thiết kế và phê duyệt bản vẽ kết cấu thép nhà xưởng
Quy trình thiết kế và phê duyệt bản vẽ kết cấu thép nhà xưởng là bước nền tảng, quyết định đến chất lượng, độ an toàn và hiệu quả thi công của toàn bộ dự án. Một quy trình bài bản không chỉ giúp đồng bộ hóa giữa các bộ môn thiết kế (kiến trúc, kết cấu, cơ điện...) mà còn giảm thiểu rủi ro trong thi công và vận hành sau này.

Bước 1: Khảo sát hiện trạng và yêu cầu sử dụng

• Diện tích xây dựng
• Mục đích sử dụng
• Vị trí địa lý và điều kiện nền đất

Bước 2: Thiết kế sơ bộ theo phương án kiến trúc và tiêu chuẩn kết cấu thép

• Xây dựng phương án kết cấu dựa trên thiết kế kiến trúc
• Kiểm tra các thông số của hệ kết cấu thép theo tiêu chuẩn
• Chọn tiết diện phù hợp
• Kiểm tra tải trọng (tĩnh + động)

Bước 3: Thiết kế chi tiết và trình phê duyệt

• Vẽ chi tiết các cấu kiện
• Bóc tách khối lượng
• Gửi thẩm tra và phê duyệt

6. Lưu ý khi lựa chọn đơn vị thiết kế và thi công

Khi lựa chọn nhà thầu, bạn nên đánh giá các yếu tố:

• Có năng lực thực hiện thiết kế theo tiêu chuẩn TCVN và ISO
• Có kinh nghiệm thi công nhà xưởng quy mô lớn
• Cung cấp bản vẽ chi tiết, dễ hiểu
• Có bộ phận giám sát, thẩm tra bản vẽ trước thi công

Kết luận:
Bản vẽ kết cấu thép nhà xưởng không chỉ là cơ sở kỹ thuật mà còn là yếu tố then chốt quyết định chất lượng, độ bền và hiệu quả kinh tế của công trình. Việc tuân thủ tiêu chuẩn thiết kế kết cấu thép, TCVN 5575:2024 và tiêu chuẩn ISO giúp đảm bảo dự án đạt chất lượng tối ưu, an toàn và chuyên nghiệp.

Với nhiều năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực xây dựng nhà xưởng kết cấu thép tiền chế cùng kỹ thuật công nghệ cao và đội ngũ thi công chuyên nghiệp, DPC Steel cam kết sẽ cung cấp cho quý khách hàng dịch vụ chất lượng, tiến độ và sự chuyên nghiệp hàng đầu. Hãy để DPC Steel đồng hành cùng bạn xây dựng nên những công trình bền vững, tối ưu.

>>> Xem thêm: Bản vẽ xây dựng nhà xưởng công nghiệp lĩnh vực cơ khí phổ biến

Để tìm hiểu thêm về các dự án công trình công nghiệp bằng thép tiền chế, xin mời quý anh chị ghé thăm kênh Youtube của DPC Steel:

Video giới thiệu về DPC Steel - Nhà thầu xây dựng kết cấu thép hàng đầu tại Vĩnh Phúc